Trí tuệ nhân tạo và những cú hích thay đổi thị trường lao động

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang "lắc" thị trường lao động ra sao? Từ nguy cơ tự động hóa đến sự trỗi dậy của các kỹ năng "lai". Cùng Thành HR giải mã bức tranh việc làm 2025-2030 và lộ trình thích ứng cho HRBP.

Future of Work · AI · HR Trends

AI & Thị Trường Lao Động:
Cú Hích Hay Cú Sốc?

"Chỉ trong 18 tháng, 'Generative AI' đã rời phòng lab để thay đổi vĩnh viễn cách chúng ta làm việc."

AI không còn là chuyện của phim viễn tưởng. Nó đang hiện diện ngay trong file Excel bạn làm, email bạn viết và quy trình tuyển dụng của công ty bạn. Vậy AI đang "lắc" thị trường lao động như thế nào? Và chúng ta - những người làm nhân sự và người lao động - cần chuẩn bị gì để không bị bỏ lại?

— Dữ liệu Báo cáo 2025 —

30% Giờ làm việc Có thể được tự động hóa trước năm 2030 (Deloitte).

170 Triệu việc làm mới Trong mảng công nghệ xanh, dữ liệu & AI (WEF).

x2 Nhu cầu AI tại VN Tuyển dụng nhân sự AI-ML tăng gấp đôi sau 2 năm (Navigos).

Tác động AI theo Ngành (Rủi ro vs Cơ hội)

1. AI Đang Thay Đổi "Luật Chơi" Như Thế Nào?

Sự thay đổi không chỉ nằm ở việc robot thay thế con người, mà nằm ở cách cấu trúc công việc (Job Design) bị phá vỡ và tái thiết lập.

• Từ "Thay thế" sang "Cộng sinh": AI không cướp việc của bạn, nhưng người biết dùng AI sẽ lấy mất việc của người không biết. Chúng ta đang chuyển sang mô hình Augmented Workforce (Nhân sự được tăng cường bởi công nghệ).
• Sự lên ngôi của Kỹ năng "Lai" (Hybrid Skills): Một lập trình viên giờ đây cần biết về tâm lý học để dạy AI. Một HR cần biết về Data để phân tích xu hướng. Ranh giới giữa các nghề đang mờ dần.
• Phân cực thu nhập: AI tạo ra giá trị khổng lồ nhưng không phân bổ đều. Nhóm lao động kỹ năng thấp (Routine jobs) chịu rủi ro cao nhất, trong khi nhóm sáng tạo/chiến lược hưởng lợi lớn nhất.

💡 Góc nhìn chuyên gia: Theo OECD, kỹ năng quan trọng nhất trong kỷ nguyên AI không phải là viết code (vì AI đã làm được), mà là Tư duy phản biện (Critical Thinking) và Trí tuệ cảm xúc (EQ) - những thứ máy móc chưa thể sao chép.

— Chiến Lược Thích Ứng (Reskilling Revolution) —

👤 Với Cá Nhân

• Học "ngôn ngữ dữ liệu" (Excel xịn, Prompt Engineering).
• Rèn kỹ năng "người": Thuyết trình, đàm phán, quản trị cảm xúc.
• Áp dụng 70-20-10: Học qua dự án thực tế là nhanh nhất.

🏢 Với Doanh Nghiệp

• Thử nghiệm AI ở khâu "nút thắt" (tuyển dụng, onboard).
• Dự phòng 1-2% quỹ lương cho đào tạo lại (Reskilling).
• Xây dựng khung đạo đức AI (Ethical AI) để bảo vệ nhân viên.

2. Lộ Trình 90 Ngày Cho HRBP: Từ "Sợ AI" Đến "Dùng AI"

HRBP đóng vai trò then chốt trong việc dẫn dắt tổ chức chuyển đổi. Dưới đây là kế hoạch hành động cụ thể:

Giai đoạn 1: 30 Ngày Đầu (Làm Quen)

Rà soát dữ liệu nhân sự. Học cách dùng ChatGPT/Copilot để soạn JD, email truyền thông. Xác định các quy trình thủ công đang tốn thời gian nhất.

Giai đoạn 2: 60 Ngày (Thử Nghiệm Nhỏ)

Chạy Pilot dự án "AI trong Tuyển dụng" (Sàng lọc CV tự động). Đo lường 3 chỉ số: Thời gian tiết kiệm, Chi phí giảm, Trải nghiệm ứng viên.

Giai đoạn 3: 90 Ngày (Mở Rộng & Quản Trị)

Xây dựng Dashboard nhân sự Real-time. Đào tạo nhân viên về Prompt Engineering cơ bản. Thiết lập quy tắc bảo mật dữ liệu khi dùng AI.

Lời Kết Từ Thành HR

AI là một cơn sóng thần. Bạn có thể chọn để nó nhấn chìm, hoặc học cách lướt trên ngọn sóng đó.
Sự chuẩn bị kỹ năng hôm nay chính là tấm vé bảo hiểm cho sự nghiệp của bạn ngày mai.

HRVN Academy – Learn HR from the core. Practice HR with purpose.

© 2025 HRVN Academy | Nội dung thuộc bản quyền của Thành HR.