“Bạn vừa nhận job offer, HR hỏi: Anh/chị đồng ý để nội dung thử việc nằm ngay trong hợp đồng lao động (HĐLĐ) luôn nhé?
— Bạn gật đầu, nhưng trong đầu vẫn lăn tăn: Liệu làm vậy có đúng luật?
Chào mừng bạn trở lại với series Tìm hiểu Bộ luật Lao động cơ bản cho newbie. Tôi là Thành HR; hôm nay chúng ta cùng mở khóa thắc mắc “gộp thử việc” — vừa tiết kiệm giấy tờ, vừa tăng trải nghiệm nhân viên, nhưng phải đúng chuẩn pháp lý.
1. Nền tảng pháp lý: Điều 24 Bộ luật Lao động (BLLĐ) 2019
Khoản 1 Điều 24 BLLĐ 2019: “Người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận về thử việc bằng việc giao kết hợp đồng thử việc.”
Diễn giải: Pháp luật cho phép hai kịch bản hợp lệ:
- Ký HĐ thử việc riêng rồi ký HĐLĐ chính thức;
- Ghi hẳn nội dung thử việc vào HĐLĐ — tức “gộp”.
Ngoại lệ duy nhất: Không áp dụng thử việc cho HĐLĐ dưới 01 tháng (Khoản 3 Điều 24).
2. BHXH & phúc lợi khi gộp thử việc
Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định: người làm việc theo HĐLĐ từ 01 tháng trở lên thuộc diện đóng BHXH bắt buộc.
- HĐLĐ dài ≥ 01 tháng & có mục “thử việc” ➜ phải đóng BHXH ngay từ ngày đầu;
- Ký HĐ thử việc riêng lẻ (≤ 03 tháng) ➜ BHXH không bắt buộc, trừ khi hai bên tự nguyện thỏa thuận.
3. Quyền – nghĩa vụ trong giai đoạn thử việc (đã gộp)
3.1 Thời gian thử việc tối đa (Khoản 1 Điều 25 BLLĐ 2019)
- Không quá 180 ngày với vị trí quản lý doanh nghiệp;
- Không quá 60 ngày với công việc cần trình độ cao đẳng trở lên;
- Không quá 30 ngày với trình độ trung cấp hoặc nhân viên nghiệp vụ;
- Không quá 06 ngày làm việc với công việc khác.
3.2 Tiền lương thử việc (Điều 26 BLLĐ 2019)
Lương do hai bên thỏa thuận nhưng tối thiểu 85 % mức lương chính thức. Nhiều doanh nghiệp cạnh tranh nhân lực hiện trả đủ 100 % để loại bỏ “cú sốc lương” giữa hai giai đoạn.
3.3 Chấm dứt trong thời gian thử việc (Điều 27 BLLĐ 2019)
Mỗi bên có quyền hủy bỏ thỏa thuận thử việc không báo trước, không bồi thường. Nếu thử việc đạt yêu cầu ➜ tiếp tục HĐLĐ; nếu không ➜ chấm dứt ngay.
4. Thuế TNCN & khấu trừ 10 %
Điểm i Khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC: Tổ chức trả thu nhập cho cá nhân ký HĐ < 03 tháng (gồm thử việc) từ 2 triệu đồng/lần trở lên phải khấu trừ 10 % trước khi chi trả.
Nếu “gộp” vào HĐLĐ ≥ 01 tháng, DN không khấu trừ cố định 10 % mà tính thuế theo biểu luỹ tiến như nhân viên chính thức. NLĐ có thể nộp Mẫu 08/CK-TNCN để tạm miễn khấu trừ nếu thu nhập cả năm dưới ngưỡng chịu thuế.
5. Xu hướng thị trường
Báo cáo lương tuyển dụng 2024 của nhiều hãng headhunt ghi nhận: doanh nghiệp sẵn sàng gộp thử việc để tăng mức độ minh bạch, đồng thời đóng BHXH ngay từ ngày 1. Điều này nâng trải nghiệm nhân viên và giúp DN “ghi điểm” tuyển dụng.
6. Checklist nhanh cho HR
- Cập nhật mẫu HĐLĐ có điều khoản thử việc, BHXH, BHYT, BHTN;
- Truyền thông rõ với ứng viên: “đóng BHXH & nhận 100 % lương từ ngày 1”;
- Lưu trữ HĐLĐ điện tử (tuân thủ Nghị định 30/2020/NĐ-CP).
7. Kết luận & lời mời trao đổi
Gộp thoả thuận thử việc vào HĐLĐ là hợp pháp khi tuân thủ Điều 24 BLLĐ 2019. Với HĐ ≥ 01 tháng, BHXH trở thành bắt buộc — lợi lớn cho người lao động.
Kinh nghiệm của DN bạn thế nào? Hãy để lại bình luận, Thành HR sẽ phản hồi mọi câu hỏi! 😉
Miễn trừ trách nhiệm: Bài viết nhằm mục đích cung cấp thông tin tham khảo, không thay thế tư vấn pháp lý. Nội dung được rà soát đến ngày 28 / 04 / 2025; nếu có thay đổi, mình sẽ cập nhật.